บานบุรีสีเหลือง

ชื่อพื้นเมือง                 บานบุรีสีเหลือง

ชื่อวิทยาศาสตร์            Allamanda cathartica  L.

ชื่อวงศ์                       APOCYNACEAE

ชื่อสามัญ                   Allamanda , Golden Trumpet

ประโยชน์                  เปลือกและยาง ใช้แต่น้อยเป็นยาขับถ่ายน้ำดี ถ้าใช้มากจะมีฤทธิ์เป็นยาถ่าย อย่างแรง ทำให้อาเจียนได้ ใบ ใช้เป็นยาถ่าย ทำให้อาเจียน รักษาอาการจุกเสียด

ลักษณะพิเศษ              ดอก ออกเป็นช่อที่ยอด สีเหลือง ดอกมีขนาดโต มีกลีบ5 กลีบ โคนกลีบติดต่อกันเป็นท่อสั้นๆ

เอื้องต้น

ชื่อพื้นเมือง                 เอื้องต้น (ยะลา) , เอื้องใหญ่ (ภาคใต้), เอื้องเพ็ดม้า (ภาคกลาง เกาะสมุย), เอื้องช้าง(นครศรีธรรมราช)

ชื่อวิทยาศาสตร์            Coutus specious (J.G.Kaenig) Sm.
ชื่อวงศ์                     ZINGIBERACEAE

ชื่อสามัญ                   crape Ginger, Malay Ginger, Spiral Flag

ประโยชน์                  เหง้า ใช้แห้งประมาณ 3-6 กรัม ใช้ต้มน้ำกิน หรือตุ๋นกับเนื้อสัตว์กิน ใช้สำหรับภายนอก ต้มเอาแต่น้ำชะล้าง. หรือตำพอก เหง้าจะมีรสฉุน และเย็นจัด แต่มีพิษ ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ รักษาอาการบวมน้ำ สตรีตกขาวและโรคติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ แผลอักเสบบวมมีหนอง ฆ่าพยาธิ และทำให้แท้ง

ปาล์มสิบสองปันนา

ชื่อพื้นเมือง                 ปาล์มสิบสองปันนา

ชื่อวิทยาศาสตร์            Phoenix roebelenii O'Brien

ชื่อวงศ์                        PALMAE

ชื่อสามัญ                   Dwarf date palm

ประโยชน์                  ใช้เป็นไม้ประดับสวนทั่วไป

ลักษณะพิเศษ              ดอก ช่อดอกออกระหว่างกาบใบ ช่อดอกยาวประมาณ 1 ฟุต ดอกไม่สมบูรณ์เพศ แยกเพศอยู่คนละต้น
ผล ผลมีสีดำ ลักษณะยาวรี ขนาดยาว 1.2 เซนติเมตร

เฟื่องฟ้า

ชื่อพื้นเมือง                 เฟื่องฟ้า ดอกโคม ดอกต่างใบ ตรุษจีน ดอกกระดาด           

ชื่อวิทยาศาสตร์            Bougainvillea spp. and hybrid

ชื่อวงศ์                     NYCTOGINACEAE

ชื่อสามัญ                   Bougainvillea, Paper flower

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              ลำต้น มีหนามคมแหลม ติดอยู่เป็นระยะๆ ลักษณะของทรงพุ่มสามารถตัดแต่งและบังคับทิศทางการเจริญเติบโตได้ ดอก ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกตามซอกใบและปลายกิ่ง ผล ผลแห้ง ขนาดเล็ก มี 5 พู

หนวดปลาหมึกยักษ์

ชื่อพื้นเมือง                 หนวดปลาหมึกยักษ์ หนวดปลาหมึก ปลาหมึก                            

ชื่อวิทยาศาสตร์            Schefflera actinophylla (Endl.) Harms

ชื่อวงศ์                        ARALIACEAE

ชื่อสามัญ                   Octopus tree

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้กระถาง ตกแต่งภายในอาคาร

ลักษณะพิเศษ              ใบ มีสีเขียวไม่ผลัดใบ  ดอก เป็นช่อสีแดงคล้ายหนวดของหมึก   เป็นพรรณไม้ในที่ร่ม ไม่ชอบแสงแดด

เต่าร้าง

ชื่อพื้นเมือง                 เต่าร้าง เต่าร้างแดง เชื่องหมู่ มะเด็ง งือเด็ง                              

ชื่อวิทยาศาสตร์            Caryota mitis Lour.

ชื่อวงศ์                     ARECACEAE

ชื่อสามัญ                   Burmese fishtail palm,

ประโยชน์                  ยอดอ่อน นำไปปรุงอาหารรับประทานได้

ลักษณะพิเศษ              ใบ รูปสามเหลี่ยมหยักเว้า ปลายแหลมคล้ายหางปลา โคนใบรูปลิ่ม แผ่นใบสีเขียวเป็นมัน โคนกาบใบมีขนสีน้ำตาลแดงปนเทาหรือสีดำ และระยางค์สีน้ำตาลปกคลุม ผล ออกเป็นพวงๆ ทรงกลม ขนาด 2 เซนติเมตร ผลสุกสีแดงคล้ำ

งิ้ว

ชื่อพื้นเมือง                 งิ้ว งิ้วแดง งิ้วทัน

ชื่อวิทยาศาสตร์            Bombax ceiba L.

ชื่อวงศ์                        BOMBACACEAE

ชื่อสามัญ                     -

ประโยชน์                  ใช้รักษาแผลน้ำร้อนลวก แก้ร้อนในพิษไข้ เมล็ด รักษาโรคผิวหนัง ราก บำรุงกำลัง เปลือก แก้ท้องเสีย บิด ใยเปลือก ใช้ทำเชือก ปุยนุ่นใช้ยัดที่นอน ใบ ตำเป็นผงทาแก้ฟกช้ำ เกสรเพศผู้ ตากแห้งใส่แกง หรือน้ำเงี้ยว 

อากาเว่บุญชู

ชื่อพื้นเมือง                 อากาเว่บุญชู

ชื่อวิทยาศาสตร์            Agave spp.     

ชื่อวงศ์                     AGAVACEAE

ชื่อสามัญ                      -

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ประดับ ทำรั้วกันขโมยเพราะมีหนาม เส้นใย ทำเชือก กระเป๋าถือ เสื้อผ้า

ลักษณะพิเศษ              ใบ มีลักษณะหนาแข็ง อวบน้ำ ใบจะเรียวยาว มีสีเขียวแก่ พื้นผิวใบเรียบเกลี้ยงเป็นมัน  ริมขอบใบมีหยัก เป็นหนาม แหลมเล็กๆ

หูกระต่าย

ชื่อพื้นเมือง                 หูกระต่าย หูปลาช่อน

ชื่อวิทยาศาสตร์            Acalypha Spp.

ชื่อวงศ์                     EUPHORBIACEAE

ชื่อสามัญ                   Copper Leaf Beef-Steak

ประโยชน์                  ใช้ปลูกเป็นรั้ว

ลักษณะพิเศษ              ใบ  รูปไข่ มีสีเหลืองและเขียว หรือสีนากปนเขียวใบซ้อนเรียงสลับกัน

ปาล์มจีบ

ชื่อพื้นเมือง                 ปาล์มจีบ

ชื่อวิทยาศาสตร์            Licuala grandis H.Wendl.

ชื่อวงศ์                     ARECACEAE

ชื่อสามัญ                   Fan Palm

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              ใบ  รูปพัดแต่ไม่แตกแยกออกเป็นใบย่อย ใบเกือบกลมมีรอยจีบตามความยาวของใบ ใบแฉกตื้น   และมีฟันหยักแหลมๆ ตัวใบกว้าง 3 ฟุตยาว 2 ฟุต ดอก ช่อดอกจะออกดอกระหว่างกาบใบ ช่อดอกยาวๆ พอกับ ความยาวของใบดอกเล็กๆ ยาวเป็นดอกสมบูรณ์ ผล ผลเล็กขนาดเท่าเมล็ดถั่วลันเตา กลมสีแดงส้มปนแสด เวลาอ่อนสีเขียวสดเวลาแก่จะมีสีแดง 

อินทนิลบก

ชื่อพื้นเมือง                 อินทนิลบก กากะเจา (อุบลราชธานี) จันล่อ จะล่อ จะล่อทุกวาง (ภาคเหนือ)

ชื่อวิทยาศาสตร์            Lagerstroemia macrocarpa (dall.)

ชื่อวงศ์                     LYTHRACEAE

ชื่อสามัญ                     -

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม แผ่นใบรูปไข่กลับหรือรูปรี ปลายมนหรือเป็นติ่งแหลม โคนมนหรือสอบ ขอบเรียบ ผิวเกลี้ยงเป็นมันทั้งสองด้าน หลังใบสีเขียวเข้มกว่าท้องใบ ดอก สีม่วงเข้ม ม่วงอ่อน ชมพูอมม่วง ออกเป็นช่อตามปลายกิ่ง 

สนฉัตร

ชื่อพื้นเมือง                 สนฉัตร

ชื่อวิทยาศาสตร์            Aruacaria heterophylla (Salish.) Fronco

ชื่อวงศ์                      -

ชื่อสามัญ                   Nolfolk island pine

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              ลำต้น สีน้ำตาล ลำต้นมีตุ่มเล็ก ๆขึ้นรอบต้น ลำต้นกลมทรงพุ่มโปร่ง และมีเกล็ดใบเล็ก ๆ ออกตามต้น ใบ เป็นใบกระกอบออกตามกิ่งก้านเป็นเกล็ด มีลักษณะเป็นขนสั้นเล็กมีสีเขียว เรียงตัวกันแน่น

จั๋ง

ชื่อพื้นเมือง                 จั๋ง

ชื่อวิทยาศาสตร์            Rhapis excelsa (Thurb.) Henry

ชื่อวงศ์                     ARECACEAE

ชื่อสามัญ                   Lady palm
ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              เป็นปาล์มที่มีขนาดเล็ก ลำต้นมีขนาดเท่าหัวแม่มือหรือใหญ่กว่าเล็กน้อย ลำต้น เป็นกอคล้ายกอไผ่ มีความแข็งแรงมาก ใบ มีสีเขียวเข้มเป็นมันรูปใบพัดและมีใบย่อยแตกออกจากกันเป็นแฉกลึก
ใบ 1 ใบจะมีใบย่อยประมาณ 5 - 10 ใบ ก้านใบเล็ก มีสีเขียวและแข็งยาวประมาณ 12 นิ้ว

สนหางสิงห์

ชื่อพื้นเมือง                 สนหางสิงห์

ชื่อวิทยาศาสตร์            Juniperus chinensis L.

ชื่อวงศ์                     CUPRESACEAE

ชื่อสามัญ                   Oriental Arborvitae, Chinese Arborvitae 

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              ผิวลำต้น ขรุขระ แตกเป็นสะเก็ด สีน้ำตาลแกมแดง ใบ มีลักษณะพิเศษเป็นเกล็ดเรียงซ้อนกัน ใบอ่อนสีเขียวอ่อนแตกใบอ่อนได้มากกว่าใบแก่

ตะแบกนา

ชื่อพื้นเมือง                 ตะแบกนา กะแบก ตะแบกไข่ ตะเเบกแดง ตะแบกน้ำ ตะแบกปรี้     บางอตะมากอ บางอยามู แบก เปื๋อยด้อง เปื๋อยนา เปื๋อยหางค่าง

ชื่อวิทยาศาสตร์            Lagerstroemia floribunda Jack

ชื่อวงศ์                     Lythraceae

ชื่อสามัญ                     -

ประโยชน์                  ผล ทำไม้ประดับแห้ง

ลักษณะพิเศษ              เปลือกต้น เรียบเป็นมันสีเทาหรือสีเทาอ่อนอมขาว มีแผลเป็นหลุมตื้นๆตลอดลำต้น ใบ ใบอ่อนสีชมพูหรือแดง มีขนสั้น ใบแก่จะสีเข้มเกลี้ยง ผลแห้งแตก รูปไข่สีน้ำตาล เเตกเป็น 5-6 พู         เมล็ด แบน สีน้ำตาล มีปีก

ว่านกาบหอย

ชื่อพื้นเมือง                 ว่านกาบหอย, ว่านแสงอาทิตย์, หญ้าหมื่นปี

ชื่อวิทยาศาสตร์            Tradescantia spathacea Swartz

ชื่อวงศ์                     COMMELINACEAE

ชื่อสามัญ                   Boat-lily, Oyster Lily, Oyster Plant, White-flowered Tradescantia

ประโยชน์                  นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ ใช้เป็นยาแผนโบราณ ใช้แก้ไอ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ และฟกช้ำ    ดอก แก้อาการตกเลือดในลำไส้ แก้บิด และแก้ไอ ในไต้หวันใช้พอกแผล มีดบาด 

กุ่มบก

ชื่อพื้นเมือง                 กุ่มบก ผักกุ่ม

ชื่อวิทยาศาสตร์            Crateva adansonii DC. subsp. trifoliata (Roxb.) Jacobs

ชื่อวงศ์                     CAPPARACEAE

ชื่อสามัญ                     - 

ประโยชน์                  เปลือกต้นใช้เป็นยาระงับประสาทและยาบำรุง ใบและเปลือกราก ใช้ทาถูนวดให้เลือดมาเลี้ยงบริเวณนั้นมากๆ

ลักษณะพิเศษ              ต้น เป็นไม้ต้นขนาดเล็ก ดอก ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามง่ามใบใกล้ปลายยอด กลีบดอกสีขาวอมเขียวแล้วค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลืองหรือชมพูอ่อน ผล กลม เปลือกมีจุดแต้มสีน้ำตาลอมแดง เมื่อแก่เปลือกเรียบ เมล็ด รูปคล้ายเกือกม้าหรือรูปไต ผิวเรียบ

จำปา

ชื่อพื้นเมือง                 จำปา จำปากอ

ชื่อวิทยาศาสตร์            Michelia champaca Linn.

ชื่อวงศ์                     MAGNOLIACEAE

ชื่อสามัญ                     -

ประโยชน์                  เปลือกต้นมีรสฝาดใช้แก้ไข้ เป็นยาถ่าย รากแห้งและเปลือกหุ้มรากใช้ผสมกับนมสำหรับบ่มฝี ดอกใช้แต่งกลิ่นเครื่องสำอาง ขับลม ขับปัสสาวะใช้แก้วิงเวียน อ่อนเพลีย หน้ามืดตาลาย โรคเรื้อน

ใบใช้แก้โรคประสาท แก่นเนื้อไม้ใชบำรุงประจำเดือนสตรี

ลักษณะพิเศษ              ต้น ไม้ยืนต้น ลำต้นขนาดกลาง ลำต้นกลม ใบ สีเขียวคล้ายใบมะม่วง ดอก เป็นดอกเดียว มีสีเหลือง กลีบยาวและหอมมาก ฝัก บิดๆ งอๆ เมล็ด ในเล็กสีแดงเข้ม

ทองหลางลาย

ข้อมูลทั่วไป

ชื่อพื้นเมือง                 ทองหลางลาย ปาริชาติ ปาริฉัตร ทองบ้าน ทองเผือก ทองหลางด่าง

ชื่อวิทยาศาสตร์            Erythrina variegata L.

ชื่อวงศ์                     LEGUMINOSAE

ชื่อสามัญ                   Indian Coral Tree, Variegated Tiger’s Claw

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              ไม้ต้น ผลัดใบ ตามกิ่งต้นอ่อนมีหนาม เรือนยอดเป็นพุ่มกลม โปร่ง 
                             ดอก รูปดอกถั่วสีแดงเข้ม ออกเป็นช่อ  
                              ผล เป็นฝักยาว 

มะม่วงบ้าน

ชื่อพื้นเมือง                 มะม่วงบ้าน มะม่วงสวน หมักโม่ง หมากม่วง ลูกม่วง

ชื่อวิทยาศาสตร์            Manaifera indica Linn.

ชื่อวงศ์                     Anacardiaceae

ชื่อสามัญ                   Mango, Mango tree

ประโยชน์                  ผล สามารถรับประทานได้ทั้งสุกและดิบ

ลักษณะพิเศษ              ดอกออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ในช่อดอกหนึ่งๆ จะมีช่อย่อยหลายช่อ ดอกย่อยขนาดเล็กสีเหลืองอ่อน ก้านดอกสั้น ผลสุกเดือนพฤษภาคม ถึง มิถุนายน และมีพันธุ์ทวายซึ่งออกนอกฤดูกาล ผลเป็นแบบผลสด รูปทรง ขนาด และสีผิวแล้วแต่ชนิดพันธุ์นั้นๆ บริโภคได้ทั้งผลดิบและผลสุก รสเปรี้ยว มัน และหวาน

ปาล์มขวด

ข้อมูลทั่วไป

ชื่อพื้นเมือง                 ปาล์มขวด

ชื่อวิทยาศาสตร์            Roystonea regia (H.B.K.) Cook

ชื่อวงศ์                     Palmae

ชื่อสามัญ                   Royal palm, Cuban royal palm

ประโยชน์                  ยอดอ่อนรับประทานได้คล้ายยอดมะพร้าว ผลใช้เลี้ยงหมู

ลักษณะพิเศษ              ลำต้น เป็นข้อปล้อง 
                             ใบ แหลมยาว
                             ดอก เป็นสีขาวครีมมัน ออกเป็นช่อใต้โคนกาบใบ 
                             ผล ติดผลจำนวนมาก เป็นผลเดี่ยว

ชื่อพื้นเมือง                 หมักเยา มะเยา มะหัว มะหุ่งฮั้ว มะโห่ง หงเทก (เหนือ) สบู่หัวเทศ สลอดดำ สลอดป่า สลอดใหญ่ สีหลอด (กลาง)

ชื่อวิทยาศาสตร์            Jatropha curcas L.
ชื่อวงศ์                     Euphorbiaceae

ชื่อสามัญ                   Physic nut
ประโยชน์                  ผล ให้น้ำมันใช้ในการทำไบโอดีเซล

ลักษณะพิเศษ              ต้น ลำต้นเกลี้ยง อวบน้ำ เป็นไม้เนื้ออ่อนหักง่ายเนื่องจากไม่มีแก่น ดอก จะออกเป็นช่อมีเกษรตัวผู้และเกษรตัวเมียในดอกเดียวกันแต่ละดอกในช่อจะบานไม่พร้อมกัน ผล มีพิษถ้าหากรับประทานเข้าไป    แล้วจะทำให้ท้องเสียและอาเจียน

ชื่อพื้นเมือง                 พิกุล แก้ว กุล

ชื่อวิทยาศาสตร์            Mimusops elengi Linn.

ชื่อวงศ์                     SAPOTACEAE

ชื่อสามัญ                     -

ประโยชน์                  ดอกสด-ทำยาหอม ทำเครื่องสำอาง แก้ท้องเสีย ดอกแห้ง-เป็นยาบำรุงหัวใจ ปวดหัว เจ็บคอเปลือก-ยากลั้วล้างปาก เหงือกบวม แก้ปวดเมื่อย เมล็ด-ตำแล้วใส่ทวารเด็ก แก้โรคท้องผูก      แก่นที่ราก-เป็นยาบำรุงโรคหัวใจ

ลักษณะพิเศษ              ต้น ไม้ยืนต้นขนาดกลาง มียางสีขาว ดอก ออกเป็นช่อ ผล กลมโตสีแดงแสดรับประทานได้ มีรสฝาด หวานมัน เป็นไม้ปลูกกันทั่วไป ดอกสีนวล ใบ สีเขียว หนามัน 

ชื่อพื้นเมือง                 สนสามใบ เกี๊ยเปลือกแดง(ภาคเหนือ) จ๋วง(ภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) สนเขา (ภาคกลาง)

ชื่อวิทยาศาสตร์            Pinus kesiy Royie ex Gordon

ชื่อวงศ์                     PINACEAE

ชื่อสามัญ                     -

ประโยชน์                  ไม้ ใช้ก่อสร้าง ทำเยื่อกระดาษ ยาง กลั่นเป็นน้ำมันและชัน น้ำมัน ใช้ยาทาถูนวด แก้ปวดเมื่อย ทำน้ำมันชักเงา ชัน ใช้ผสมยารักษาโรค

ลักษณะพิเศษ              ต้น ลำต้นเปลา เรือนยอดเป็นพุ่มกลม ดอก ออกเป็นช่อ แยกเพศ อยู่บนต้นเดียวกัน ผล ออกรวมกันเป็นกลุ่ม เรียกว่า cone รูป ไข่ สีน้ำตาล

 

ชื่อพื้นเมือง                 พวงชมพู ชมพูพวง

ชื่อวิทยาศาสตร์            Antigonon leptopus Hook. & Arn.

ชื่อวงศ์                     POLYGONACEAE

ชื่อสามัญ                   Confederate vine; Coral vine; Mexican coral vine; Mexican creeper; Queen's jewels; Queen's wreath

ประโยชน์                  ปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับ

ลักษณะพิเศษ              ดอก แตกเป็นช่อตรงปลายกิ่งมีสีชมพู